Refine
Language
- Polish (17) (remove)
Document Type
- Articles (15)
- Books (1)
- Collections (1)
Year of publication
- 2016 (17) (remove)
Celem artykułu jest wskazanie miejsca i znaczenia w filozofii Ericha Fromma obecnych w jego pracach figur czasu mesjańskiego i rytuału sza¬batu. Powiązane ze sobą dają się odczytać jako integralna część koncepcji Fromma, prowadząca w jego myśli do pedagogii azylu – posiadającego istotny potencjał emancypacyjny i edukacyjny rozwiązania problemu alienacji współczesnego człowieka.
[Conclusion] Niniejsza monografi a dowodzi, że inspirowana myślą Ericha Fromma teoria i praktyka edukacji może znaleźć w niej reprezentującą orientację emancypacyjną w krytycznej teorii edukacji spojną i wartościową wykładnię. Wskazuje także, że zaproponowany przez niego zbior ustaleń i rozwiązań bez większych przeszkod może stanowić dla pedagogiki ogolnej, teorii wychowania, jak rownież oddziaływań służących formowaniu całokształtu zdolności życiowych człowieka rezerwuar jednostkowych zapożyczeń. Ponadto dowodzi, że formułowane w jego książkach sądy i stawiane tam tezy pozostają istotnym źrodłem dla dalszego namysłu w pedagogice krytycznej, fi lozofi i edukacji oraz podejmowanych badań w rożnych obszarach nauk o wychowaniu. Wskazany i potencjalny wkład Fromma do pedagogiki ujęty w tej książce, ustalony na podstawie kompleksowego opracowania jego myśli, daje się sprowadzić do listy kilku złożonych zagadnień rozwiniętych w poszczegolnych rozdziałach, takich jak: koncepcja natury człowieka, jego rozwoju, podmiotowości, zdrowia oraz ideału wychowania; teoria społeczeństwa i jego wpływu na kształtowanie się osobowości oraz zdolności życiowych człowieka; dialektyczna koncepcja zmiany społecznej oraz miejsca i roli w niej edukacji; teoria jednostkowej i społecznej alienacji; koncepcja emancypacji przez edukację; teoria ruchu emancypacyjnego; koncepcja nauczyciela jako transformatywnego intelektualisty; teoria utopii społecznej; koncepcja doktryny pedagogicznej i ich powiązania w ideologii edukacyjnej radykalnego humanizmu; ogolna teoria ideologii; koncepcja ukrytego programu edukacji oraz kryteriow ich krytyki; teoria pedagogii azylu. Należy zaznaczyć, że konsekwentna realizacja zadania badawczego wymagała nie tylko rekonstrukcji, analizy i odczytania koncepcji Fromma, jej kontekstu fi lozofi cznego oraz wpływu środowisk intelektualnego i kulturowego, z jakich się wywodzi, ale w kilku przypadkach również określenia, referowania czy wskazania stanu aktualnej dyskusji w pedagogice oraz poszczególnych naukach humanistycznych i społecznych na temat zagadnień, do których nawiązuje w swoich interdyscyplinarnych z założenia pismach. Innymi słowy, zadanie wymagało dostosowania się do okoliczności warunkujących podjętą pracę przekładu, by możliwe było prawidłowe przedstawienie konsekwencji myśli Fromma dla pedagogiki oraz jej adaptacja na gruncie dyscypliny i zgodnie z obowiązującymi w niej stanem wiedzy i regułami metodologicznymi.
The article focuses on the analysis of chosen fragments of Erich Fromm concerning his utopia of a healthy society based on a specific cathegory of >be<. The presented problematics is built on widely understood socio-cultural conditions which had a great impact on philosopher’s works towards creation of the Utopian vision of the Better World, free from all sorts of totalitarian ideological extremism and paradoxes used in practice.
Praca ma na celu porównanie koncepcji filozoficznych Ericha Fromma i Michela Foucaulta. W szczególności, rozważana jest w niej refleksja obu myślicieli nad XX-wiecznymi totalitaryzmami, ich stosunek do teo¬rii Marksa i Freuda oraz problem ujęcia historii w ich pracach. Z analizy tej wyłaniają się dwie odmienne hermeneutyki w ramach teorii krytycz¬nej. Jedna nakierowana na emancypację w imię materialistycznej na¬tury ludzkiej (Fromm), druga natomiast na emancypację od >człowieka< (Foucault). Pomimo iż obie koncepcje są odmienne, nie są przeciwstaw¬ne. Filozofia Fromma pozwala dostrzec ograniczenia filozofii Foucaulta i odwrotnie.
The aim of this paper is to portray the influences of cultural processes on the professional and family life of the modern, Western societies. The text contains the review of the literature on the subject depicting the symptoms of reconciling career with family life. With reference to the analyses conducted by Erich Fromm and Theodore Brameld, a diagnosis of social conditions contributing to disorders of the work – family life balance is put forward. The summary embraces number of conclusions that should be addressed to the overall sphere of education. Consequently, the purpose of the teachers’ work should not exclusively concern relaying specialist knowledge to pupils whom which they teach, nor preparing young people to the work, as the key task is rather to >teach human beings how to be a man, how to reach the level of a complete, coherent personality at peace with others<. Thus, in order to support a well-balanced functioning of the society, education must have an effective influence on the process of establishing standards of the >art of being< in world of the daily life.
Celem artykułu jest przedstawienie problematyki wolności pojawiającej się w myśli Ericha Fromma poprzez odniesienie jej do współczesnego kształtowania prawa i pozycji jednostki w systemie demokratycznym. Za podstawę rozważań przyjęto tezę badacza wskazującą, że lęk człowieka przed wolnością i indywidualizmem stał się główną przyczyną rozwoju dwudziestowiecznych totalitaryzmów. Zdaniem autorki, diagnoza Fromma oraz wydobyte przez niego zagrożenia autonomii, mogą stanowić wzór ochrony wolności również we współczesnym systemie prawnym. Artykuł zawiera analizę mechanizmów i rozwiązań prawnych, dzięki którym możliwe jest wzmacnianie indywidualnej sprawczości i pozycji jednostki w demokracji. Akcentuje również niebezpieczeństwa, jakie dla wolności niesie współczesne myślenie o prawie, takie jak nadmierna jurydyzacja życia. Istotną częścią artykułu jest zbadanie poruszanych problemów z perspektywy regulacji zastosowanych w polskim systemie prawnym, a także zwrócenie uwagi na nowe ponadpaństwowe zjawiska i ruchy takie jak Liquid Democracy i Partie Piratów.
Niniejszy artykuł jest próbą refleksji nad relacją jednostka – kultura, a ściślej: refleksji dotyczącej społeczno-kulturowych uwarunkowań w pro¬cesie poszukiwania przez jednostkę jej tożsamości osobowej. Zasadnicze pytania brzmią w tym kontekście tak: W jaki sposób kulturowe wzorce, moda, obowiązujące normy i wartości oraz religia determinują moje >ja<? Czy da się oddzielić (nazwijmy umownie) moje >ja wewnętrzne< od >ja kulturowego<, to jest ról społecznych, przez które następuje samoiden¬tyfikacja? Czy >ja kulturowe< jest wynikiem odpowiedzi (a więc: odpo¬wiedzialności), jakiej jednostka udziela sama sobie, czy też mamy do czynienia z konformistyczną maską, rodzajem samooszustwa?
The aim of the article is the comparison of the conception of relation between the attitude to self and sense of happiness in humanistic ethics of Erich Fromm and Mieczyslaw Gogacz. The text indicates differences occurring between them, as well as similarities, however the latter ones seem to be particularly interesting, as the conceptions of mentioned philosophers derive from totally different philosophical traditions. Analyses of Fromm and Gogacz show that attitude of human being to themselves signify cantly influences not only their sense of happiness, but also their way of life and relation with other people.
Wśród niezliczonych intelektualnych zainteresowań Ericha Fromma znalazło się także miejsce dla przewidywań dotyczących formy, jaką przy¬bierze społeczeństwo w niedalekiej przyszłości. Dziś, gdy ponad dekadę temu weszliśmy w XXIwiek, możemy spróbować sprawdzić, czy From¬mowska wizja przyszłości zmaterializowała się. Czy udało się uniknąć zagrożeń, przed jakimi ostrzegał nas filozof pięćdziesiąt lat temu. Warto przy tym zaznaczyć, że nasza próba sprawdzenia tego może okazać się nawet więcej niż nieudana, gdyż, jak zauważył Fromm, większość z nas nie zdaje sobie sprawy z tego, w jakim kierunku zmierza społeczeństwo i >… natrafiamy na poważną trudność, gdy przychodzi nam określić, w którym dokładnie punkcie historii …znajdujemy się obecnie<. Mimo to, postaram się jednak zmierzyć z zarysowanym przeze mnie wyżej za¬daniem, stawiając sobie za cel próbę odpowiedzi na pytanie, jak bardzo współczesne społeczeństwo przypomina to, przed którym >ostrzegał< nas Fromm, oraz czy jego recepty dotyczące >naprawy<, czy też >uleczenia< społeczeństwa wciąż mogą okazać się warte naszej uwagi. Czy faktycznie staliśmy się członkami >odczłowieczonego społeczeństwa<?